125 bin metrekare alan üzerine kurulu Ar-Ge Merkezi ve Üretim Kampüsü’nde yer alan son teknolojiye sahip üretim tesisinde yılda 227 milyon kutu üretim kapasitesi ile faaliyet gösteren Sanovel, ikinci defa aldığı FDA onayı ile de üretim süreçleri ve kalite sisteminin ABD standartlarına uygunluğunu bir kez daha tescilledi. Türkiye’nin önde gelen yerli üreticilerinden Sanovel İlaç’ın Fabrika Direktörü Ayhan Uslu ile firmanın üretim süreçleri hakkında konuştuk.
Sizi biraz tanıyabilir miyiz? Bu sene sizin için nasıl geçti?
2006 yılında Ege Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü’nden mezun olduktan sonra İngiltere’de bulunan Leicester Üniversitesi’nde işletme alanında master yaptım. Öğrencilik yıllarımda hayalim, mühendislik eğitimini tamamladıktan sonra işletme eğitiminden elde edeceğim farklı bilgiler ile bir organizasyonun yönetiminde yer almaktı. İlaç sektörüne ilk adımımı Sanovel’de attım. Sanovel’deki 22 yıllık yolculuğumda fabrikamızın üretim, teknik ve kalite olmak üzere farklı departmanlarında görev aldım. Şu anda fabrika direktörü olarak görevimi sürdürüyorum.
2023 yılı bizim dolu dolu geçti. Kuruluşumuzun 40. yaşını kutladığımız bu yılda yeni ürün lansmanlarımız, büyüme hamlelerimiz ve ihracat tarafında farklı coğrafyalara açılmamız ile üretim rakamlarımız rekor seviyede gerçekleşti. Fabrikamızda verimli ve yoğun bir sene geçirdik.
Üretim tesisinizden bahsedebilir misiniz? Farklı firmalara da kendi fabrikanızda üretim desteği sunuyor musunuz ya da böyle bir planınız var mı?
Uluslararası standartlara uygun olarak dizayn edilen, 125 bin metrekare alan üzerine kurulu Ar-Ge Merkezi ve Üretim Kampüsümüz 53 bin metrekare kapalı alana ve gelecek yıllarda devreye alınacak projeler için 8 bin metrekare rezerv alana sahip. Alman mühendislik şirketi PharmaPlan tarafından tasarlanan, son teknolojiye sahip tesisimizde yılda 227 milyon kutu üretim kapasitesi ile faaliyet gösteriyoruz. Tesisimizde katı, likit, yarı-katı, steril ve sefalosporin olmak üzere çeşitli formlarda ilaç üretimi gerçekleştiriyoruz. GMP (İyi Üretim Uygulamaları) ve FDA (Amerikan Gıda ve İlaç Kurumu) onaylı tesisimizde ürettiğimiz ürünlerimizi 5 kıtaya ulaştırıyor, ihracat ağımızı her geçen gün genişletiyoruz. Fabrikamızda bulunan ekipman parkuru sayesinde spesifik formlarda üretim yapabiliyor, farklı firmalara da üretim hizmeti sağlayabiliyoruz.
Ürün portföyünüzden bahsedebilir misiniz? Hangi tedavi alanlarında faaliyet gösteriyorsunuz?
Sanovel olarak 60’tan fazla marka ve 180’i aşkın üründen oluşan, kilit ve kronik tedavi alanlarını kapsayan geniş bir portföye sahibiz. Ağrı ve inflamasyon, kardiyovasküler, gastrointestinal, enfeksiyon, endokrin ve metabolizma, nöroloji, psikiyatri, multipl skleroz, solunum, hepatoloji ve hematoloji tedavi alanlarında faaliyet gösteriyoruz. Son dönemde diyabet alanında gerçekleştirdiğimiz önemli atılımların yanı sıra kardiyometabolik, kardiyovasküler, MS ve onkoloji alanlarında da çalışmalarımızı yoğun bir şekilde sürdürüyoruz.
Üretim sürecinde sürdürülebilirlik adına ne gibi önlemler alıyorsunuz?
Sanovel olarak sürdürülebilirliği organizasyonun her bir noktasını etkilemesi gereken bir değer olarak görüyoruz. Organizasyonumuzun performansını ve değerini ESG (Çevresel, Sosyal, Yönetsel) bakış açısıyla ölçümlüyor, projelerimizi ve iş süreçlerimizi bu çizgi çerçevesinde konumlandırıyoruz. Sürdürülebilirlik, gelecek nesillere daha sağlıklı bir dünya sunma idealimiz doğrultusunda odaklanmamız gereken bir alan olarak öne çıkıyor. Bu kapsamda fabrikamızda enerji verimliliği projeleri başta olmak üzere çeşitli aksiyonları hayata geçiriyoruz. Hayata geçirdiğimiz enerji verimliliği projelerimizle klima santrallerimizdeki motorlarımızda yaptığımız geliştirmelerle 2022 yılı elektrik tüketimlerini %5-10 aralığında düşürdük. 2022 yılı kutu başı elektrik tüketimimizi yüzde 27,9, doğalgaz tüketimimizi yüzde 26,1 ve su tüketimimizi yüzde 2,4 oranlarında azalttık.
Hayata geçirmeyi planladığımız GES projesi (Güneş Enerjisi Sistemi) ile fabrikamızın elektrik ihtiyacının önemli bir bölümünü karşılayacak olmakla beraber, karbon ayak izimizde ciddi oranda bir düşüş elde etmeyi hedefliyoruz. Fabrikamızda gerçekleştirdiğimiz çevresel projelerimiz sonucunda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan Sıfır Atık Belgesi aldığımızı da eklemek isterim.
Hâlihazırda ihracat yaptığınız ülkeler hangileri ve önümüzdeki yıllar için öncelikli olarak hangi pazarları hedefliyorsunuz?
Yerel üretimdeki başarımızı küresel arenaya taşıyoruz. Majör ve kritik bulgu olmadan FDA onayı alan ilk ve tek Türk ilaç firması olarak 2005 yılında ilk ihracatımızı Gürcistan’a gerçekleştirdik. Bugün 600’den fazla ruhsat ile Kanada’dan Güney Afrika’ya, ABD’den Avrupa’ya kadar 30’ü aşkın ülkede her geçen gün artan bir ivmeyle ihracat ağımızı genişletiyoruz. Asya, Afrika, BDT ve Orta Doğu pazarlarında elde ettiğimiz başarıların ardından Avrupa’daki ilk ihracatımızı 2017 yılında İspanya’ya gerçekleştirdik. 2019 yılında aldığımız ANDA (Abbreviated New Drug Application) onayıyla ABD pazarında bitmiş ürün satma hakkına sahip olan tek Türk ilaç şirketiyiz. Yakın gelecekte Avrupa, Kuzey Amerika gibi gelişmiş pazarlarda genişlerken; Orta Doğu, Körfez Birliği Ülkeleri, Güneybatı Asya ve LATAM gibi gelişmekte olan pazarlarda da gücümüzü artırmayı hedefliyoruz.
Üretim tesisiniz yakın zamanda ikinci kez FDA onayı aldı. Bu başarı size neler sağlıyor?
2018 yılında FDA denetimimizi başarıyla tamamlayarak majör ve kritik bulgu olmaksızın FDA onayı alan ilk ve tek Türk ilaç firması olmuştuk. 2023 yılında geçirdiğimiz ikinci başarılı denetim sonucu FDA onayımızı tazeleyerek üretim süreçlerimizin ve kalite sistemimizin ABD standartlarına uygunluğunu bir kez daha tescilledik.
İlaç endüstrisinde kalite, güvenlik ve etkinliğin bir sembolü olarak geniş çapta kabul gören FDA onayı ile ürünlerimizin zorlu standartları karşıladığını ve kapsamlı testlerden geçtiğini kanıtladık. Bu onay şirketimizin güvenilirliğini yalnızca ABD özelinde değil, tüm dünyada artırdığımızın göstergesi niteliğindedir. Oldukça sıkı ve titizlikle yürütülen bir kalite denetimi sonunda verilen FDA onayı, ABD pazarındaki stratejik konumumuzu güçlendirmemize, ürünlerimizin ABD’de de erişilebilir olmasına olanak tanıyor. Aldığımız ikinci FDA onayını uluslararası arenadaki konumumuzu daha da güçlendirecek çok önemli bir başarı olarak görüyoruz.
Son olarak Cumhuriyetimizin 100. yılı hakkındaki görüşlerinizi alarak kısa ve uzun vadedeki hedeflerinizi de öğrenebilir miyiz?
2023 yılı bizim için çok özeldi, çünkü cumhuriyetimizin 100. yaşıyla eşzamanlı olarak kuruluşumuzun 40. yılını kutlamanın gururunu yaşadık. Cumhuriyetimizin ilkeleri ve bilimin ışığında geçen 40 yıla sayısız başarı sığdırdık. Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılında da her biri alanında uzman ve güçlü kadromuzla yeni başarılara imza atmak için aynı tutku ve özveriyle çalışmaya devam edeceğiz.